مناجات الشاکرین

یکشنبه 07 مهر 1398 نظرات ()

مُناجاتُ الشّاکِرین یا مناجات شکرگزاران، از مناجات‌های پانزده‌گانه است که از امام سجاد (ع) نقل شده و عوامل غفلت از شکرگزاری نعمت‌های خدا، عجز از شکرگزاری و نیز کوتاهی بندگان در قدردانی و شکر آنها از موضوعات این مناجات است که امام سجاد (ع)، نعمت‌های مادی و معنوی را نام می‌برد .

سند مناجات الشاکرین

مناجات الشاکرین از امام سجاد (ع) نقل شده و در الصحیفة الثانیة السجادیة، بحارالانوار و مفاتیح الجنان آمده است. علامه مجلسی زمان قرائت این دعا را روز چهارشنبه تعیین کرده است .

آموزه‌های دعای الشاکرین

معرفی عوامل غفلت از شکرگزاری از نعمت‌های خدا: پی در پی آمدن، ریزش و جوشش مدام و غیر قابل شمارش بودن نعمت‌ها؛
بیان عجز از شکرگزاری و نیز کوتاهی در قدردانی و شکر آن‌ها؛
اشاره به پناه آوردن امیدواران به ساحت پروردگار و آستان مهر و رأفت الهی؛
بیان برخی از نعمت‌های معنوی؛
تشبیه نور ایمان، به جامه و زیورهایی برای انسان؛
تشبیه احسان‌های خداوند، به تاجی بر سر انسان؛
بیان بی شمار بودن نمعمت‌های خداوند، حتی از تصور و فهم انسان؛
بیان اینکه هر شکر نعمتی، خودش نعمتی است از جانب خداوند که شکرش لازم است.

متن عربی مناجات الشاکرین

اِلهى‏ اَذْهَلَنى‏ عَنْ اِقامَةِ شُكْرِكَ تَتابُعُ طَوْلِكَ، وَ اَعْجَزَنى‏ عَنْ‏ اِحْصآءِ ثَنآئِكَ فَيْضُ فَضْلِكَ، وَ شَغَلَنى‏ عَنْ ذِكْرِ مَحامِدِكَ تَرادُفُ‏ عَوآئِدِكَ، وَ اَعْيانى‏ عَنْ نَشْرِ عَوارِفِكَ تَوالى‏ اَياديكَ وَ هذا مَقامُ مَنِ‏ اعْتَرَفَ بِسُبُوغِ النَّعْمآءِ، وَ قابَلَها بِالتَّقْصيرِ، وَ شَهِدَ عَلى‏ نَفْسِهِ‏ بِالْإِهْمالِ وَ التَّضْييعِ، وَ اَنْتَ الرَّؤُفُ الرَّحيمُ الْبَّرُ الْكَريمُ، الَّذى‏ لايُخَيِّبُ قاصِديهِ، وَ لا يَطْرُدُ عَنْ فِنآئِهِ امِليهِ، بِساحَتِكَ تَحُطُّ رِحالُ‏ الرَّاجينَ، وَ بِعَرْصَتِكَ تَقِفُ امالُ الْمُسْتَرْفِدينَ، فَلا تُقابِلْ امالَنا بِالتَّخْييبِ وَ الْأَياسِ، وَ لا تُلْبِسْنا سِرْبالَ الْقُنُوطِ وَ الْإِبْلاسِ، اِلهى‏ تَصاغَرَ عِنْدَ تَعاظُمِ الائِكَ شُكْرى‏، وَ تَضآئَلَ فى‏ جَنْبِ اِكْرامِكَ اِيَّاىَ‏ ثَنآئى‏ وَ نَشْرى‏، جَلَّلَتْنى‏ نِعَمُكَ مِنْ اَنْوارِ الْأيمانِ حُلَلاً، وَ ضَرَبَتْ‏ عَلَىَّ لَطآئِفُ بِرّكَ مِنَ الْعِزِّ كِلَلاً، وَ قَلَّدَتْنى‏ مِنَنُكَ قَلائِدَ لا تُحَلُّ، وَ طَوَّقَتْنى‏ اَطْواقاً لا تُفَلُّ، فَآلائُكَ جَمَّةٌ ضَعُفَ لِسانى‏ عَنْ اِحْصآئِها وَ نَعْمآؤُكَ كَثيرَةٌ قَصُرَ فَهْمى‏ عَنْ اِدْراكِها فَضْلاً عَنِ اسْتِقْصآئِها، فَكَيْفَ لى‏ بِتَحْصيلِ الشُّكْرِ، وَ شُكْرى‏ اِيَّاكَ يَفْتَقِرُ اِلى‏ شُكْرٍ، فَكُلَّما قُلْتُ لَكَ الْحَمْدُ، وَجَبَ عَلَىَّ لِذلِكَ اَنْ اَقُولَ لَكَ الْحَمْدُ، اِلهى‏ فَكَما غَذَّيْتَنا بِلُطْفِكَ، وَ رَبَّيْتَنا بِصُنْعِكَ، فَتَمِّمْ عَلَيْنا سَوابِغَ النِّعَمِ، وَ ادْفَعْ عَنَّا مَكارِهَ النِّقَمِ، وَ آتِنا مِنْ حُظُوظِ الدَّارَيْنِ اَرْفَعَها وَ اَجَلَّها، عاجِلاً وَ آجِلاً، وَ لَكَ الْحَمْدُ عَلى‏ حُسْنِ بَلائِكَ وَ سُبُوغِ نَعْمآئِكَ، حَمْداً يُوافِقُ رِضاكَ، وَ يَمْتَرِى الْعَظيمَ مِنْ بِرِّكَ وَ نَداكَ، يا عَظيمُ يا كَريمُ، بِرَحْمَتِكَ يا اَرْحَمَ الرَّاحِمينَ.

ترجمه فارسی مناجات الشاکرین

خدایا! بخشش پی در پی تو انجام دادن سپاسگزاریت را از یاد من برد و ریزش فضل و احسانت مرا از شمردن ثنا و ستایشت عاجز کرد و پشت سر هم آمدن نیکی‌هایت مرا از ذکر ستودنی‌هایت بازداشت و پیاپی رسیدن نعمت‌هایت مرا از نشر دادن نیکوئی‌هایت درمانده کرد و اینجا که من هستم جای کسی است که اعتراف به وفور نعمت‌های تو و در مقابل آنها به کوتاهی کردن خود دارد و به اهمالکاری و تلف کردن عمر خویش گواهی دهد و تو‌ای خدای با عطوفت و مهربان و نیکوکار و بزرگواری که رو آورندگان بسویت را نومید نسازی و آرزومندات را از درگاهت نرانی، امیدواران به آستانه تو بار امید خود را بیندازند و آرزوهای عطاخواهان به میدان وسیع کرم تو توقف کنند پس‌ای خدا! تو آرزوهای ما را با نومیدی و یأس روبرو مگردان و جامه ناامیدی و دل شکستگی بر ما مپوشان خدایا! در برابر نعمت‌های بزرگت سپاسگزاری من کوچک است و در جنب اکرام و بزرگواری تو ثنا و ستایش من خُرد و ناقابل است. نعمت‌های تو زیورهایی از انوار ایمان بر من پوشانده و ریزهکاری‌های نیکیت خیمههایی از عزت بر سرم زده و احسان‌هایت گردن بندههایی به گردنم انداخته که باز نشود و طوق‌هایی بدان آویخته که نگسلد، نعمت‌های بسیار تو زبان مرا از شمردنش ناتوان کرده و بخشش‌های فراوانت خِرد و فهم مرا از ادراکش کوتاه کرده، تا چه رسد به پیبردن به پایانش و با این ترتیب من چگونه میتوانم تو را سپاسگزاری کنم و همان سپاسگزاری من تازه احتیاج به سپاسگزاری دیگری دارد و هرگاه بگویم ستایش مخصوص تو است برای همین جمله لازم است دوباره بگویم ستایش مخصوص تو است خدایا چنانچه به لطف خویش ما را خوراک دادی و به پرورش خود پروریدی پس نعمت‌های فراوانت را بر ما کامل کن و ناگواری‌های سخت و بد را از ما دور کن و عطا کن به ما از بهره‌های دو جهان برتر و بهترش را، چه اکنون و چه در آینده و ستایش تو را است برای آزمایش نیکویت و نعمتهای فراوانت ستایشی که برابر خوشنودیت باشد و احسان و بخشش بزرگ تو را به سوی ما جلب کند ای بزرگ و‌ ای بزرگوار به رحمتت‌ای مهربانترین مهربانان.